Egypte deel 2: Luxor

Eerst gingen we naar de westelijke oever: De vallei der Koningen, de tempel van Hatsjepsoet en de kolossen van Memnon. Na een late lunch op het schip gingen we naar de oostelijke oever, naar de Karnak tempel en de Luxor tempel. Het was een vermoeiende dag, maar de gids deed zijn werk uitstekend en was erg informatief.

We deden een echte typische toeristische tour en bezochten alle bekende plekken op één dag. Te beginnen met de Vallei der Koningen. In het begin van het oude Egypte begonnen de farao’s met het bouwen van piramides om zichzelf in te begraven, zoals de beroemde piramides van Gizeh. Deze waren heel gemakkelijk te herkennen en omdat de graven vol goud en andere dure voorwerpen zaten, kwamen er grafrovers nadat de graven waren verzegeld en probeerden ze alles wat erin lag te stelen. In latere dynastieën realiseerden farao’s zich dat ze niet wilden dat er in hun graven werd ingebroken, dus zochten ze naar andere opties. Alle graven in de Vallei der Koningen zijn gegraven in de bergflanken van de vallei onder een berg die al-Qurn of “De Piek” wordt genoemd. De top lijkt opmerkelijk veel op een piramide en dat is waarschijnlijk de reden waarom ze van deze vallei de nieuwe begraafplaats maakten.

Ze hebben 63 tombes ontdekt in de vallei, waarvan er 14 open zijn om te bezoeken. Je kunt hier ook de beroemde tombe van Toetanchamon zien, maar die is vrij duur. Het ticket is inclusief toegang tot 3 tombes naar keuze. Wij bezochten de tombes van Ramses III, Ramses IV en de tombe van Merenptah.

De tombe van Ramses III was de beste van allemaal, erg diep en had veel ruimte binnenin. Hij had nog steeds veel kleur en het interessantste verhaal van de 3. Tijdens de bouw groeven ze per ongeluk in een eerdere tombe waarvan ze niet wisten dat die er was, en ze maakten er een omweg rond, dus hij is niet gewoon 1 lange gang zoals de rest.

Ramses IV was mooi, het was een stuk kleiner, maar de kleuren waren prachtig en goed bewaard gebleven. Zelfs de plafonds hadden hun kleur behouden. De oude Egyptenaren schilderden ze blauw met gele sterren, om de hemel voor te stellen. In de meeste tombes zijn de plafonds helemaal zwart van de fakkels die ze in de jaren 1900 gebruikten om de binnenkant te verlichten.

Merenptah was gaaf, erg groot, maar er zijn bijna geen inscripties bewaard gebleven. Het is ook een van de diepste graven. Het graven van een tombe begon in het begin van de regeerperiode van een farao, hoe langer de farao regeerde, hoe langer de schacht was en hoe dieper hij werd.

Na de vallei gingen we naar de beroemde dodentempel van Hatsjepsoet. Ik denk dat het de beroemdste tempel van heel Egypte is.

Het is echt groot, we konden de tempel al van ver zien. Het was echt gaaf om het in het echt te zien, ik was verbaasd over hoe compleet het nog steeds is na 3000+ jaar. Toen archeologen het ontdekten, was het bijna volledig bedekt met zand, dat het beschermde tegen de elementen. De gids legde ons de betekenis achter alle inscripties uit. Er zijn er nog maar een paar over aan de buitenkant, maar die aan de binnenkant zijn het best bewaard gebleven, de plafonds zijn bijna helemaal intact, je ziet een mooie blauwe kleur met gele sterren. Bovenaan de muren kun je nog steeds de originele kleuren van de hiërogliefen zien.

Het was tijd om terug te gaan naar de boot voor het middageten, onderweg stopten we bij de kolossen van Memnon. Dit zijn reusachtige standbeelden van Amenhotep III, die de ingang van zijn eigen dodentempel bewaakten. Helaas is er weinig van over, alleen de funderingen. Hij was veel lager en dichter bij de Nijl gebouwd en de regelmatige overstromingen hebben hem waarschijnlijk in de afgelopen 3 millennia verwoest.

In de middag bezochten we de oostelijke oever, in het centrum van Luxor. Eerst de beroemde Karnak tempel, deze is enorm. Het bestaat uit meerdere tempels, die samen één gigantisch complex vormen. Het begon met één tempel en elke farao voegde er een andere aan toe, vanaf 2000 v.C. tot de Ptolemeïsche/Griekse periode in 300-30 v.C.

Het duurde lang om deze tempel te zien omdat hij zo groot is. Het was de belangrijkste plaats van de oude Egyptische cultus en de belangrijkste plaats om offers te brengen. De zuilenhal met de grote zuilen is 21 meter hoog en werd vroeger volledig bedekt door een groot plafond. Het moet buitenaards zijn geweest voor de mensen in 2000 v.C. om hier te lopen.

Het werd al donker toen we naar de laatste bezienswaardigheid van de dag gingen, de Luxortempel. In vergelijking met Karnak was deze tempel een beetje saai, maar de gids hield onze aandacht erbij. Hij is niet zo groot als Karnak, maar ziet er prachtig uit en heeft veel intacte standbeelden. De 2 tempels zijn met elkaar verbonden door een 3 km lange weg genaamd ‘Sphinx avenue’, over de hele lengte versierd met sfinx- en ram-achtige beelden aan de zijkanten.

We sliepen de laatste nacht op de cruise en toen was het tijd om naar ons hostel in Luxor te gaan. Daar bleven we nog 2 dagen voordat we naar Caïro gingen. In plaats van een taxi te nemen, gebruikten we Careem, de Arabische Uber. Een ritje van 10 km kostte ons maar 70 Egp, wat neerkomt op 2,3 euro.

De eerste dag in het hostel hebben we wat rondgelopen en de stad verkend. We aten bij een leuk restaurant aan de Nijl en keken hoe bijzondere vogels op en neer vlogen (Er zaten ijsvogels!). We bezochten een koptische kerk die om hoge fooi vroeg en ons behoorlijk gefrustreerd achterliet. Luxor is toeristischer dan Aswan, en dat voelden we. We werden veel meer lastiggevallen en dat verpestte onze dag een beetje. We waren dus blij dat we terug waren in het hostel voor wat rust en stilte. Ze raadden ons een leuk restaurant aan, Sofra, met lokale gerechten. Het was echt lekker eten, hoewel het prijzig was.

Er zijn zoveel historische plekken in Luxor, het was lange tijd de hoofdstad van het oude Egypte. Toen heette het Thebe. Voor onze laatste volle dag in Luxor moesten we natuurlijk nog wat bezienswaardigheden bezoeken. Het hostel had een chauffeur met een busje voor ons geregeld en ik had een aantal interessante bezienswaardigheden die we wilden bezoeken gegoogled. Weg waren we, over de Nijl terug naar de oostelijke oever. Op het programma voor de dag stonden 4 dingen, allemaal minder bekende plaatsen die niet zo vaak bezocht worden.

We begonnen met Medinet Habu, waar de tempel van Ramses III staat. We bezochten zijn tombe al eerder in de vallei der Koningen. De tempel is vrij goed bewaard gebleven, de meeste muren staan nog overeind en de voorgevel is bijna helemaal intact.

Het is echt een prachtige tempel, zoveel inscripties, zoveel kleur dat bewaard is gebleven. Merk op dat de hiërogliefen heel diep zijn gekerfd om te voorkomen dat latere heersers ze zouden overschrijven of uitwissen. Bij het zien van alle kleuren vraag je je af hoe gaaf deze tempels er in hun beginperiode moeten hebben uitgezien, zo anders dan het zanderige en grauwe uiterlijk dat ze nu hebben.

Het volgende wat we bezochten was de vallei der Koninginnen, het had een aantal geweldige tombes met mooie kleuren. De prijs was maar een derde van die van de vallei van de koningen. Ze zijn niet zo groot als die, maar de tombes zijn zeker de moeite waard. We verkenden de enige 3 open tombes, afgezien van de zeer dure tombe van Nefertiti.

De laatste 2 sites die we bezochten lagen naast elkaar. We begonnen met Qurnet Murai. Het is een klein dorpje gebouwd bovenop oude tombes van edelmannen. Het ticket was erg goedkoop en de bewaker kwam de tombes voor ons openen. Het waren kleine tombes, niet van koningen, maar van edelen. Hoger geplaatste figuren zoals rechters, priesters of generaals. Tombes waren duur, dus alleen de rijken konden het zich veroorloven om een tombe te laten graven.

Toen we uit de tombes kwamen liet de bewaker ons wat huizen uit het dorp zien, er was zelfs een grot die ze hadden uitgegraven om een huis van te maken, het was echt gaaf om te zien! De huizen waren allemaal gemaakt van leem en houten balken en hadden mooie kleuren.

We zeiden gedag tegen de bewaker na hem een kleine fooi te hebben gegeven en gingen op weg naar de laatste bestemming van de dag: Deir El Medina. Dit is een bijzondere, het was een klein dorp maar niet zomaar een dorp. Hier woonden de arbeiders en ambachtslieden die werkten aan de tombes in de vallei der Koningen. Het is volledig opgegraven en ernaast liggen de graven van de dorpelingen. Deze graven zijn ook bijzonder, de inscripties en scènes die erin staan afgebeeld zijn heel anders dan in de koninklijke graven. De laatste zijn versierd met alle prestaties tijdens het koningschap, of het nu oorlogen, rijkdom of de hoeveelheid tempels die hij bouwde zijn, nooit iets over de normale manier van leven. De ‘gewone’ tombes zijn versierd met scènes uit het dagelijks leven van de oude Egyptenaren. Landbouw, ambachten, het voedsel dat ze aten, dieren die ze hielden. Kortom, een enorme schat aan informatie over hoe de echte Egyptenaren leefden.

We bezochten 3 graven, deze waren het leukst tot nu toe. Ze hadden hele steile trappen, tunnels die naar links en rechts gingen. Soms moesten we zelfs kruipen door openingen tussen de kamers. Ik vond het geweldig. Bijna alles was prachtig beschilderd en versierd en de prijs van de tickets was 2 keer niks. Beste bezoek van de dag.

Na de tombes liepen we door het dorp, naar de tempel ernaast. Het was een kleine, mooie tempel met veel inscripties. De bewaker leidde ons naar het dak, waar we de hele Nijlvallei konden zien. Achter de tempel was een enorm gat, dat diende als waterput voor het dorp.

Nadat onze chauffeur ons had uitgenodigd voor thee bij hem thuis, keken we vanop het dak voor de laatste keer naar de zonsondergang in Luxor. De volgende dag gingen we vroeg naar het vliegveld om naar Caïro te vliegen.

Luxor was leuk om de historische waarde, maar we vonden het geen fijne stad omdat we hier zo werden lastiggevallen, ze lieten ons niet met rust en begrepen niet dat we niets wilden kopen.